Nepoželjni partneri

U razumnim političkim krugovima u Beogradu sve je rasprostranjenije mišljenje da bi priznavanje samostalne Crne Gore bilo u interesu stabilnosti i demokratskog prosperiteta Srbije i čitavog regiona. Ovakvom raspoloženju u Srbiji svakako su doprineli žestoki letošnji sporovi na političkoj sceni Crne Gore.

"Srpska" i "independistička" Crna Gora zaoštrile su verbalni rat do nivoa koji zloslutno asocira na početak nedavnih sukoba na Balkanu. Za sve zastupnike ideje o zajedničkoj državi Srba i Crnogoraca koja bi bila demokratski, evropski uređena, poražavajuća je činjenica da su u Crnoj Gori najgorljivije pristalice državnog jedinstva sa Srbijom snage sa kojima sigurno nema evropske budućnosti ni Srbiji, ni Crnoj Gori - ni pojedinačno, ni u zajednici. Srbujušća Crna Gora je otvoreno isturila vladiku Amfilohija Radovića za svog lidera, izazivajući razumljiv otpor kod svih ostalih koji svoj identitet i pripadnost Crnoj Gori ne mogu da svedu na pravoslavlje, nemanjićku lozu, svetog Petra Cetinjskog i druge stožere oko kojih bi, po ovom konceptu, trebalo graditi Crnu Goru u 21. veku.

Moguća je pretpostavka da postoji i neka drugačija, evropskija Crna Gora, koja prihvata državnu zajednicu sa Srbijom, ali ona se ne prepoznaje na javnoj, pogotovo ne na aktuelnoj stranačkoj sceni Crne Gore. Među onima koji su artikulisali svoje političke programe i imaju pretenzija da budu vlast, a zalažu se za državno zajedništvo sa Srbijom, teško da ima pravih partnera sa kojima bi se moglo graditi moderno demokratsko društvo. Enigmu šta stvarno hoće Crna Gora trebalo bi da razreši dugo najavljivani referendum, posle čega će i Beograd imati jasniju sliku o održivosti zajednice sa Crnom Gorom. U svakom slučaju, Beograd ne bi smeo da prihvati za partnera nekoga iz Podgorice (ili sa Cetinja) samo zato što on u Crnoj Gori vidi istorijsku srpsku zemlju i želi državno jedinstvo sa Srbijom. To je nesolidna platforma i za modernu Crnu Goru i za eventualnu zajedničku državu.