Na današnji dan, 12. septembar

490. p.n.e. Na istočnoj obali Atike, kod Maratona, Atinjani pobedili deset puta brojniju vojsku persijskog cara Darija. U bici poginula 192 grčka vojnika i oko 6.000 Persijanaca. Vest o pobedi u Atinu doneo glasnik Filided, pretrčavši više od 40 kilometara, a potom umro od premora. Po tom događaju se u modernom vremenu zove najduža trka u atletici.

1494. Rođen francuski kralj Fransoa I. Tokom vladavine osvojio Milano, ali nije uspeo da se učvrsti u Italiji. Njegovu ambiciju da postane rimsko-nemački car sprečio Karlo V, s kojim je vodio četiri rata.

1583. Rođen italijanski orguljaš i kompozitor Đirolamo Freskobaldi, najveći majstor svog vremena, koji je kompozicije za orgulje obogatio novim izražajnim sredstvima. Presudno uticao na austrijske i nemačke barokne majstore i na Baha.

1683. Poljski kralj Jan III Sobjecki potukao tursku vojsku i razbio dvomesečnu drugu opsadu Beča, čime je sprečen prodor Turske u srednju Evropu.

1733. Umro francuski kompozitor i orguljaš Fransoa Kupren, centralna ličnost muzičkog života Pariza početkom XVIII veka, dvorski klavsenista i muzički učitelj. Napisao metodiku Umetnost sviranja na klavsenu.

1772. Rusija osvojila persijsku oblast uz Kaspijsko more, uključujući grad Baku.

1801. Ruski car Aleksandar I anektirao gruzijsku kraljevinu. Istočna gruzijska kraljevina, stvorena četiri decenije ranije, posle oslobođenja od Persijanaca 1783. prihvatila ruski protektorat. Rusija 1810. anektirala i zapadnu Gruziju, do tada pod vlašću Otomanskog carstva.

1848. Švajcarska usvojila novi ustav, kojim je postala federalna unija s jakom centralnom vlašću.

1876. Rođen srpski političar, pozorišni i književni kritičar Milan Grol, dugogodišnji dramaturg i upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu, od 1940. šef Demokratske stranke. U Drugom svetskom ratu bio član jugoslovenske kraljevske vlade u emigraciji, a od marta do avgusta 1945. potpredsednik Vlade Demokratske Federativne Jugoslavije.

1878. Egipatski obelisk poznat kao Kleopatrina igla, napravljen od mermera iz Asuana oko 1475. p.n.e, postavljen u Londonu.

1890. Britanska Južnoafrička kompanija osnovala grad Solzberi, danas Harare, koji je postao glavni grad Rodezije. Naziv dobio po imenu tadašnjeg premijera Velike Britanije, lorda Solzberija.

1913. Rođen američki atletičar Džesi Ovens. Na Olimpijskim igrama u Berlinu 1936. osvojio četiri zlatne medalje, a njegov trijumf naljutio vođu Nemačke Adolfa Hitlera, koji je napustio počasnu ložu kako bi izbegao da se rukuje s njim zato što je crnac.

1916. Na Kajmakčalanu počela ofanziva srpske vojske protiv
Bugara i Nemaca u Prvom svetskom ratu. Završena 3. oktobra 1916. kao prva pobeda srpske vojske posle povlačenja preko Albanije.

1919. Italijanska armija sastavljena od dobrovoljaca, pod komandom pesnika Gabrijela D'Anuncija, zauzela Rijeku. Taj grad u Hrvatskoj ostao pod italijanskom vlašću do kraja Drugog svetskog rata.

1940. Tražeći izgubljenog psa, grupa tinejdžera otkrila pećinu Lesko, kod mesta Montinjak u Dordonji, u Francuskoj, kasnije čuven arheološki lokalitet s crtežima iz doba paleolita.

1943. Nemački komandosi u Drugom svetskom ratu, na osnovu naredbe Adolfa Hitlera, oteli bivšeg italijanskog diktatora Benita Musolinija, kog su nove italijanske vlasti stavile u zatvor.

1953. Nikita Hruščov izabran za generalnog sekretara Centralnog komiteta KP SSSR.

1968. Albanija saopštila da napušta Varšavski pakt.

1970. Palestinski otmičari u Jordanu digli u vazduh tri aviona oteta šest dana ranije, posle poletanja iz Njujorka ka Evropi. Otmičari prethodno oslobodili putnike u zamenu za palestinske zatvorenike, među njima za otmičara četvrtog aviona Lejlu Kaled.

1974. Vojnim pučem svrgnut etiopski car Haile Selasije, koji je 1928, posle smrti Menelika II, postao kralj, a 1930. car Etiopije.

1980. U vojnom puču pod vođstvom generala Kenana Evrena u Turskoj oborena vlada Sulejmana Demirela.

1989. U poljskom parlamentu prihvaćena vlada jednog od lidera pokreta Solidarnost Tadeuša Mazovjeckog, čime je formalno okončana vladavina komunista u Poljskoj.

1994. U Poljskoj održane prve zajedničke vojne vežbe snaga NATO-a i bivšeg Varšavskog pakta.

1998. U atentatu u Tirani ispred sedišta opozicione Demokratske partije ubijen jedan od njenih vođa Azem Hajdari.

1999. Indonezija prihvatila raspoređivanje mirovnih snaga Ujedinjenih nacija u Istočnom Timoru.

2000. U eksploziji automobila koji je uleteo u podzemnu garažu u zgradi Berze u Džakarti 15 ljudi poginulo, više desetina ih povređeno.

2001. NATO se, prvi put u 52 godine dugoj istoriji, pozvao na član 5. Povelje NATO-a o zajedničkoj odbrani, čime je stvorena mogućnost kolektivnog vojnog odgovora na napade u SAD. U govoru naciji, predsednik SAD Džordž Buš rekao da su SAD napadnute i da će iskoristiti sva odbrambena sredstva kako bi terorizam bio pobeđen.

2003. Rezolucijom Saveta bezbednosti UN Libiji ukinute sankcije uvedene posle terorističkih napada na francuski i avion SAD krajem osamdesetih godina. Prethodno s fondacijom Gadafi postignut sporazum o isplati odštete porodicama žrtava oborenog francuskog aviona.

2003. Umro američki kantri-muzičar Džoni Keš, Čovek u crnom. Tokom pedesetogodišnje karijere najviše pevao o rudarima, nadničarima, osuđenicima i kaubojima.