Uticaj običajnog prava na gradnju

I dalje nema zakona o verskim zajednicama, koji bio bliže definisao prava i slobode verskih zajednica. U roku od nekoliko dana iz Vojvodine stigle su najave o izgradnji novih hramova, koji bi trebalo da su u jurisdikciji makedonske i crnogorske pravoslavne crkve, koju Srpska pravoslavna crkva smatra "necrkvenom, političkom organizacijom".

Milan Radulović, ministar vera u Vladi Srbije, objašnjava da "u Srbiji nema zakona kojim su ovakva pitanja regulisana, nego je to deo običajnog prava i političke volje".

On je dodao i da je u Srbiji nemoguće registrovati kanonski nepriznate crkve. Samim tim, po njegovim rečima, nije moguća ni izgradnja hramova crkava kao što su Crnogorska ili Makedonska pravoslavna crkva. Budući da sa stanovišta crkvenog zakonodavstva ne postoji MPC, kao ni Crnogorska pravoslavna crkva, one ne mogu ni biti registrovane kao crkve, jer se "ne može registrovati ono što ne postoji", rekao je Radulović.

"Mogu, naravno, biti registrovane podružnice udruženja gradjana koja su registrovana pod imenima pomenutih crkava, ali ne kao verske organizacije, jer one ne mogu u svom nazivu koristiti ime ili delove imena koji izražavaju identitet neke već postojeće crkve", dodao je Radulović.

Povodom najava izgradnje novih hramova u jurisdikciji MPC i CPC u Vojvodini, on je rekao da država u tom smislu poštuje odluke SPC, pošto je dužna da prihvati, uvažava i štiti unutrašnje zakonodavstvo svih verskih i konfesionalnih zajednica koje deluju u Srbiji: "Kada se gradi pravoslavni hram, po Ustavu SPC, uslov je i blagoslov nadležnog episkopa. Pošto priznaje Crkvu, država, naravno, priznaje i njen Ustav i druge zakonodavne akte i odluke nadležnih crkvenih tela", rekao je Radulović.

Ministar je naglasio i da je u pripremi zakon o verskoj slobodi i pravnom položaju crkava, verskih zajednica i verskih organizacija, kojim bi trebalo da budu izbegnute situacije u kojima gradjansko i crkveno pravo dolaze u koliziju.

CPC gradi hram u Vojvodini

Crnogorska pravoslavna crkva gradiće svoj hram u selu Lovćenac u Vojvodini, u kome dve trećine žitelja čine Crnogorci. Selo Lovćenac koje donedavno nije imalo nijednu crkvu, a uskoro bi moglo dobiti dve. Jedna, koja se već gradi, služiće Srpskoj pravoslavnoj crkvi, dok će drugu,  za koju je nedavnim potpisivanjem ugovora o zakupu zemljišta između Udruženja Crnogoraca Srbije "Krstaš" i Skupštine opštine Mali Iđoš obezbeđen plac, koristiti  Crnogorska pravoslavna crkva.

Ovo nije odgovor na situaciju oko Rumije, već inicijativa koja je odavno  pokrenuta, a sad se ona i realizuje, kažu u član Udruženja "Krstaš" Ljubomir Perović: "Ja to gledam kao jedan normalan sled događaja i to ne prihvatam ni sa  posebnom euforijom ni sa tugom nego  sa jednim zadovoljstvom." "Za mene kao Crnogorca to puno znači, jer ću svoja nacionalna i kulturna prava ostvarivati preko te crkve", kaže član udruženja Željko Kaluđerović.

U Lovćencu,  osim Crnogoraca, koji čine više od dve trećine žitelja ovog mesta, žive i Srbi i Mađari. Mišljenja Lovćenaca sa kojima smo razgovarali o izgradnji crkve su podeljena, pa je bilo i onih koji su jasno rekli da su Crnogorci, ali da su protiv izgradnje crnogorske crkve. Uglavnom, ipak, građani kažu da im ne smeta i da svako može prema svojim osećanjima da se moli.
Druga crkva koja će osvanuti u Lovćencu, srpska, već se gradi. Stav SPC o izgradnji crnogorske crkve nismo dobili, ali nam je rečeno da će tim povodom uskoro biti izdato saopštenje. U "Krstašu" kažu da u poslednjih godinu i po dana niko iz Srpske pravoslavne crkve nije tražio da se prekine sa pokušajima  izgradnje crnogorske crkve Lovćencu.

Izgradnja crkve treba da počne na proleće, a sama crkva treba da bude gotova do jula naredne godine.

Vuković: Koštunica i SPC zastupnici projekta velike Srbije

Funkcioner vladajuće crnogorske Demokratske partije socijalista Miodrag Vuković izjavio je da su premijer Srbije Vojislav Koštunica i njegova vlada, kao i Srpska pravoslavna crkva, remetilački faktori, kada su u pitanju odnosi između Srbije i Crne Gore.

"Koštunica je eksponent politike velike Srbije, zasnovane na velikosrpskom  nacionalizmu, koja hoće velikosrpsku državu u kojoj Crna Gora može stanovati samo kao federalna jedinica, pokrajina, srez ili region", rekao je Vuković za novosadski "Građanski list".

On je ocenio da Vlada Srbije u tom konceptu ima podršku SPC, za koju je kazao da je "jedan od glavnih destabilizujućih faktora u Crnoj Gori". "To više nije verska institucija, već politička organizacija. To je organizacija koja žestoko provocira najosetljiviji deo crnogorskog društva, a to su verski i međunacionalni odnosi", ocenio je Vuković.

Prema njegovim rečima, SPC želi da "izbriše trag duhovnog, nacionalnog, crnogorskog postojanja i da sve transformiše u srpsko". Vuković je kao jedan od faktora destabilizacije Crne Gore imenovao i Vojsku SCG, zbog činjenice da je asistirala prilikom postavljanja limene crkve SPC na brdu Rumija iznad Bara.

"Vijesti": Smena Paskaša zbog Rumije?

Crkva na Rumiji

Sednica Vrhovnog saveta odbrane, na kojoj bi trebalo da bude razmotrena i odgovornost nadležnih u Vojsci za korišćenje vojnog helikoptera prilikom postavljana crkve na Rumiji kod Bara bez odobrenja VSO, biće najverovatnije održana u drugoj polovini avgusta, saopšteno je dnevniku "Vijesti" u Vrhovnom savetu odbrane.

Taj list naveo je da bi za upotrebu vojnog helikoptera, bez znanja predstavnika Crne Gore u VSO, mogao da odgovara komandant vazduhoplovnih snaga Vladan Marjanović ili  načelnik Generaštaba Vojske Srbije i Crne Gore Dragan Paskaš. Prema navodima "Vijesti", kao mogući zamenik Paskaša već se pominje aktuelni predstavnik Vojske pri NATO-u, general-potpukovnik Milan Zarić.

Predsednik Crne Gore i član VSO Filip Vujanović izjavio je ranije da "neko mora" da odgovara za upotrebu vojnog helikoptera i najavio da će o tom, kako je rekao, "nekorektnom i neprofesionalnom odnosu Vojske", biti reči na sednici VSO.

Crnogorsko-primorska mitropolija Srpske pravoslavne crkve postavila je nedavno crkvu na vrhu Rumije, uz pomoć Vojske, što je izazvalo oštre reakcije u Crnoj Gori.

Strazbur bez odluke

Šef misije SCG pri Savetu Evrope Slađana Prica kaže da Sud za ljudska prava u Strazburu do sada nije ocenio prihvatljivom žalbu Mitropolije crnogorsko-primorske protiv Crne Gore.

Mitropolija se žalila sudu u Strazburu zbog, kako je saopšteno, uskraćenih imovinskih prava, a pravni zastupnik mitropolije Mlađen Mićović juče je kazao da je Sud za ljudska prava uzeo u razmatranje, odnosno procesuirao, žalbu Mitropolije protiv države Crne Gore.

"Prijem podneska žalbe ne znači da je sud slučaj ocenio prihvatljivim i da će ga razmatrati. Sud u Strazburu me zvanično obavesti o svakom slučaju za koji oceni da je prihvatljiv, što do sada nije učinio po pitanju mitropolije", izjavila je Prica. Prica je rekla da ne može da tvrdi da Sud u kasnijoj fazi postupka neće oceniti podnesak Mitropolije prihvatljivim.