Patrijarh i moćnici

Nakon dve aktuelne crkvene svađe sa nesumnjivim političkim ishodištem - povodom presude arhiepiskopu ohridskom Jovanu i metalne crkve mitropolita Amfilohija na Rumiji - patrijarh srpski Pavle uključio se i u najvreliju srpsku političku temu: poziv Radovanu Karadžiću da se preda. Reagujući na apel Ljiljane Zelen-Karadžić, supruge ratnog lidera bosanskih Srba da se preda Haškom tribunalu i tako zaustavi progon porodice, patrijarh je, pozivajući se na hrišćanstvo, "od moćnih činilaca" zatražio zaštitu porodice Karadžić i izrazio oštro upozorenje.

"Kao duhovnik i pastir svih hrišćanskih duša koje mi je Bog poverio na staranje i brigu, dužan sam da upozorim moćne strane činioce, za koje verujem da su takođe hrišćani, da se ne može i ne sme ucenjivati, zlostavljati i kažnjavati cela porodica zbog optužbi jednog njenog člana", navodi patrijarh.

Nesumnjivo da poglavar SPC odista treba da vodi računa o svojoj pastvi; može se čak kazati da je više nego umesno tražiti od svih koji to mogu da spreče progon žena i dece izopštenika bilo koje vrste, pa tako i haških i optuženika i osuđenika. Van spora je, takođe, da Ljiljana Zelen-Karadžić i njena deca Sonja i Aleksandar, kao i njihove porodice i prijatelji, žive pod neuobičajenim pritiskom: podatak da su neraskidivo vezani sa čovekom za kojim traga stotine specijalaca dovoljan je da im život pretvori u pakao.

S druge strane je, međutim, neoboriva činjenica da je porodica Radovana Karadžića od prvih ratnih dana pružala nesebičnu javnu podršku njegovoj politici koja je BIH koštala na stotine hiljada života i prognanih; stradali su i Srbi i ini, a nad bosanskim Muslimanima je sproveden genocid bez presedana u posleratnoj Evropi. Blago je reći da su Karadžići, uživajući u svim ovozemaljskim blagodetima koje pruža liderska pozicija, godinama na Palama i sa Pala raspirivali vatre nacionalizma.

Treba li naglasiti da tokom tih godina smrti SPC i njen poglavar nikada nisu osudili ratnu politiku Radovana Karadžića, niti pokazali hrišćansku samilost prema žrtvama te politike. Naprotiv, vladike su umele da blagosiljaju ubice, a nemalo ih je i danas pogromaški raspoloženo. Apel patrijarha Pavla, makar logičan kada se posmatra izdvojeno, čini zabrinjavajuću celinu sa tom pređašnjom nimalo duhovnom delatnošću, čak toliko da stvara utisak kako je briga prvaka SPC rezervisana samo za Srbe sa elitnom biografijom, posebno ratnom i haškom.