Svedočenje Dina Meninga, vođe istražiteljskog tima u Srebrenici

Dok su se na prvom haškom suđenju za masakr u Srebrenici vojnici i oficiri VRS pojavljivali isključivo u svojstvu svedoka odbrane optuženog generala Radislava Krstića, većinu svedoka optužbe na drugom srebreničkom suđenju čine vojnici, oficiri i inženjerci koji su u julu 1995. bili podređeni optuženim zapovednicima Bratunačke i Zvorničke brigade VRS, Vidoju Blagojeviću i Draganu Jokiću. Među tim svedocima bilo je i desetak inženjeraca Zvorničke brigade – vozača kamiona i operatora na bagerima, rovokopačima i utovarivačima - koji su svedočili kako su u leto i jesen 1995. učestvovali u prevoženju tela ubijenih Bošnjaka i u kopanju, prekopavanju i zatrpavanju masovnih grobnica.

O sadržaju tih grobnica u četvrtak je na suđenju Blagojeviću i Jokiću detaljno svedočio Din Mening, vođa istražiteljskog tima koji je od 1998. do 2002. godine radio na ekshumacijama masovnih grobnica u regionu Srebrenice. Na mapi šireg područja Srebrenice, on je obeležio i pokazao lokacije glavnih stratišta kao što su  Branjevo, Dom kulture Pilice, skladište u Kravici, brana kod Petkovaca i Kozluk, u blizini kojih su se nalazile i takozvane primarne masovne grobnice, u koje su žrtve sahranjene neposredno nakon pogubljenja. Te lokacije su otkrivene zahvaljujući svedočenjima preživelih kao i uz pomoć vazdušnih snimaka koje je haškom tužilaštvu dostavila američka vlada.

Amerikanci su, u avgustu 1995., neke od tih snimaka pokazali u Savetu bezbednosti UN, što je generala Mladića navelo da naredi tajnu operaciju prekopavanja masovnih grobnica i prenošenja njenog sadržaja na udaljene i nepristupačne lokacije, u takozvane sekundarne grobnice. O toj su operaciji, ipak, ostali pisani tragovi (izveštaji o kretanju kamiona i rovokopača, kao i o potrošenom dizel gorivu) koji su dospeli u ruke istražitelja, a o njoj su u Hagu svedočili i neki od inženjeraca VRS koji su prekopavali stare i kopali i zatrpavali nove grobnice, kao i vozača koji su prevozili posmrtne ostatke žrtava.

Zahvaljujući uzorcima zemlje i polena, kao i predmetima pronađenim u masovnim grobnicama kao što su čaure ili komadići stakla, istražitelji su - uz pomoć forenzičkih instituta velikog broja zemalja koje su asistirale u srebreničkoj istrazi - uspeli da povežu primarne i sekundarne grobnice, odnosno da utvrde gde su pogubljene i gde su prvobitno bile sahranjene žrtve ekshumirane iz sekundarnih grobnica.