Utorak, 20.02.2024.

11:12

Gde je gibanica? Liste nematerijalne kulturne baštine Srbije i Hrvatske

Lista nematerijalne kulturne baštine zasniva se na značajnim tradicijama različitih naroda koje čine njihovo nasleđe.

Izvor: B92

Gde je gibanica? Liste nematerijalne kulturne baštine Srbije i Hrvatske
Foto: Shutterstock/esfera

Na listi nematerijalne baštine je blago koje čini srž identiteta zajednica širom sveta.

UNESCO-ova lista nematerijalne baštine predstavlja suštinu nasleđa koje živi u kulturi i običajima zajednica širom sveta. Komitet se sastaje jednom godišnje kako bi ocenio nominacije koje su predložile države članice Konvencije iz 2003. i odlučuje da li će te kulturne prakse i izraze nematerijalnog nasleđa upisati ili ne na liste Konvencije.

Poslednjih dana povela se polemika o tome da li je Hrvatska preuzela domaće staro srpsko jelo gibanicu i svrstala je u UNESCO-ov registar kao svoje nasleđe. Ipak, reč je o njihovoj verziji ove pite, koja je zapravo desert i naziva se međimurska gibanica.

U nastavku teksta pogledajte koje to stvari pripadaju srpskoj nematrijalnoj baštini, a koje hrvatskoj.

Srpsko nematerijalno kulturno nasleđe

Prva na UNESCO-voj listi srpskog nematerijalnog kulturnog nasleđa nalazi se šljivovica, tradicionalno nacionalno alkoholno piće, odnosno rakija od šljive, koja je na lisit od 2022. godine.

Tu je potom selo Zlakusa kod Zlatibora i grnčarija koju proizvode (2020.) Pevanje uz pratnju instrumenta gusle (2018), tradicionalna igra kolo (2017) Slava, odnosno slavljenje sveca zaštitnika jedne pravoslavne hrišćanske porodice (2014).
Milan Maricic/ATAImages

Hrvatsko nematerijalno kulturno nasleđe

Na listi hrvatske nematerijalne baštine Svetkovina Svetog Tripuna i Kolo Svetog Tripuna, tradicija Hrvata iz Boke Kotorske koji žive u Republici Hrvatskoj je uvrštena 2022. godine.

Tu su zatim, međimurska popevka, odnosno međimurska narodna pesma (2018), Projekat zajednice očuvanja kulture življenja Rovinja: Ekomuzej Batana (2016), klapsko pevanje u Dalmaciji (2012), Bećarac - pevanje i sviranje iz istočne Hrvatske (2011), nemo kolo Dalmatinske zagore (2011), pevanje "ojkanje" (2010), Liciderski zanat iz Severne Hrvatske (2010), Sinjska Alka, viteški turnir u Sinju (2010).

Najranije upisani, 2009. godine su godišnja pokladna smotra zvonara iz Kastava, praznik Svetog Vlaha, zaštitnika Dubrovnika, čipkarstvo., Procesija za krst na ostrvu Hvar, Prolećna povorka Ljelje/Kraljice iz Gorjanske Hrvatske, tradicionalna proizvodnja dečjih drvenih igračaka u Hrvatskom Zagorju, dvoglasno pevanje i sviranje u istarskoj lestvici. Hrvatska takođe sa određenim zemljama (Kipar, Grčka, Italija...) deli izvesnu kulturnu baštinu, što možete pogledati OVDE.

Ovo je arhivirana verzija originalne stranice. Izvinjavamo se ukoliko, usled tehničkih ograničenja, stranica i njen sadržaj ne odgovaraju originalnoj verziji.

60 Komentari

Podeli: